Van elektriciteit naar groene waterstof
Jelmer Pijlman van groene energieleverancier Novar en Ben Timmermans van grond, weg- en waterbouwbedrijf Avitec willen met hun waterstofproject H2 Hollandia ervoor zorgen dat elektriciteit die niet aan het net kan worden geleverd, alsnog wordt gebruikt, voor de productie van groene waterstof. Het gaat dan om stroom die wordt opgewekt met een bestaand zonnepark van honderd hectare. Hiervoor zetten ze een vijf megawatt (MW) elektrolyser in. Een innovatieve en duurzame oplossing die water omzet in waterstof en zuurstof, met behulp van elektriciteit.
Het project kost veel energie, tijd, geld, creativiteit én doorzettingsvermogen. Als grootste knelpunten noemen ze het rondkrijgen van de financiering en de vergunning. Zeker omdat er nog weinig ervaring is met waterstofproductie, wijzen betrokken partijen naar elkaar en vinden banken het spannend om te investeren. Tegelijkertijd nemen de bedrijven zelf ook grote risico’s voor beheer en aansprakelijkheid. Daarom zijn aanjaagsubsidies belangrijk en moet de overheid meer regie pakken, bijvoorbeeld voor de infrastructuur. Toch lukte het om de business case rond te krijgen en technische uitdagingen in de opbouwfase te overwinnen. De waterstofproductie blijkt concurrerend en er zijn genoeg afnemers.
Vergelijkbare problemen
Cas König, directeur van havenbedrijf Groningen Seaports, herkent de uitdagingen van Novar en Avitec als het gaat om op opschaling. Hij ziet vaker dezelfde problemen. Zo komt het veel voor dat er voldoende elektriciteit beschikbaar is, zoals in de Eemshaven, maar dat er te weinig zware aansluitingen zijn. Vergunningen en financiering zijn lastig te regelen en het proces verloopt traag. De oplossing volgens König? Minder overlegstructuren en meer doortastend bestuur.
CCS en CO2 transportatie
Gareth Noble van energiebedrijf Equinor gaat in op CCS en CO2-transport. Equinor levert twintig procent van het gas in Noord-West Europa. In 2024 gaat het project Northern Lights van start, waarbij CO2 in Noorwegen wordt opgeslagen. Ook komt er een pijpleiding voor het vervoer van CO2 en waterstof naar Gent en Duinkerken. Verder verkent Equinor de mogelijkheid voor een aftakking naar de Eemshaven. Daar kan ongeveer twaalf megaton (MT) aan CO2 worden afgevangen. Ook loopt momenteel een onderzoek naar de vraag of er een lokaal distributiesysteem voor waterstof in Cluster Noord Nederland kan komen.
Uit de zaal komt de vraag waarom CO2 over zulke grote afstanden geëxporteerd wordt. Het antwoord luidt dat er dan meer grootschalige opslagmogelijkheden zijn. Dat betekent dat de kosten voor de opslag laag kunnen blijven.