Dat is hard nodig, bleek uit reacties uit de zaal tijdens de break-out sessie over circulaire grondstoffen en CCU (het afvangen en hergebruiken van CO₂).

Fossiele grondstoffen vervangen

Elisa Vandermeer van EZK leidde de sessie in en legde uit dat bij circulair grondstoffenbeleid voor de verduurzaming van de industrie de focus ligt op de vervanging van fossiele grondstoffen. Europees beleid richt zich op het reduceren van de vraag naar grondstoffen en recycling. Nederland is met andere lidstaten pleitbezorger van het gebruik van duurzame koolstof als grondstof.

Drie scenario’s om het toekomstscenario te realiseren

Martijn Broekhof van De Koninklijke Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI) schetste een beeld van de toekomst. In 2050 zijn er minder afvalverbrandingsinstallaties nodig, worden fossiele grondstoffen gedeeltelijk vervangen door biogrondstoffen en krijgen mechanische en chemische recycling een groter aandeel in het productieproces.

VNCI ontwikkelde drie scenario’s om deze transitie te realiseren:

1. Duurzame olefinen. Dit zijn basisbouwstenen voor kunststoffen en chemicaliën zoals ze nu worden geproduceerd. Chemische en mechanische recycling zijn belangrijke routes, maar zullen onvoldoende zijn om aan de hele vraag te voldoen. Mechanische recycling is het verzamelen, sorteren, reinigen en tot een nieuw product verwerken van plastic afval. Bij chemische recycling wordt plastic afval afgebroken tot basisbouwstenen voor nieuwe kunststof. Voor chemische recycling is meer energie nodig dan voor mechanische recycling. Daar bovenop zijn ook biogrondstoffen en CCU nodig. Voor het maken van duurzame olefinen op basis van biogrondstoffen is meer energie nodig en op basis van CCU is nóg meer energie nodig.
2. Zuurstofrijke productie. Hierbij wordt de productie van chemicaliën en plastics aangepast in processen en eindproducten. Duurzame grondstoffen, zoals biomassa en CO2, bevatten zuurstof. Door aanpassingen van de eindproducten bevatten de gerecyclede producten ook meer zuurstof. Hiervoor is minder energie nodig dan in scenario 1, maar resulteert ook in grote veranderingen.
3. Hybride systemen. Een combinatie van scenario één en twee.

CO₂ omzetten naar waardevolle grondstoffen

Bob van de Gender en Annelie Jongerius van chemisch technologiebedrijf Avantium vertelden dat zij zich al bezighouden met het omzetten van CO₂ naar waardevolle grondstoffen. Ze ontwikkelen bijvoorbeeld Volta technologie, waarbij elektriciteit chemische reacties op gang brengt om zo nieuwe chemicaliën, plastic of brandstof te maken. Bij deze methode zijn geen fossiele grondstoffen nodig en dus is het milieuvriendelijker.

Daarnaast gebruikt Avantium klimaat-negatieve productiemethodes, waarbij meer CO₂ uit de atmosfeer wordt verwijderd tijdens de levenscyclus dan tijdens de productie wordt uitgestoten. Ook onderzoekt Avantium PLGA, een oplosbare plasticsoort gebaseerd op CO₂.

Koolstoftransitie beter stroomlijnen

Uit de afsluitende discussie met de zaal kwam blijkt dat er meer samenwerking nodig is tussen bestuurslagen van de overheid om de koolstoftransitie beter te stroomlijnen. De meeste deelnemers zitten te springen om een visie van de overheid op de industriële structuur die we in Nederland wensen. “Keuzes kunnen pijnlijk zijn, maar geen keuzes maken heeft ook gevolgen.”