De Nederlandse bouwsector staat voor grote uitdagingen. Minder CO₂-uitstoot, meer hergebruik en strengere duurzaamheidseisen van opdrachtgevers maken verduurzaming noodzakelijk. Toch blijft de baksteen een vertrouwd symbool van bouwend Nederland. Precies daar wil Roel Wetzel, Business Development Manager bij DC Bricks, verandering brengen.
Circulair bouwen met reststromen
DC Bricks, de joint venture van Rodruza en Zilverschoon Randwijk, doorontwikkelde de WasteBasedBrick®, zodat deze op grotere industriële schaal kan worden geproduceerd. Deze circulaire baksteen wordt voor een groot deel gemaakt van reststromen zoals glas en andere keramische reststromen, die anders op een afvalstortplaats terecht komen. "We proberen reststromen slim toe te passen in combinatie met onze vertrouwde klei. Zo dragen we bij aan het maatschappelijke probleem reststromen én tegelijkertijd innoveren en optimaliseren we ons productieproces, waardoor het mogelijk is om de baktemperatuur significant omlaag te brengen."
Door de lagere baktemperatuur verbruikt de productie 40 tot 50% minder energie. De circulaire baksteen behoudt de sterkte en kwaliteit van een traditionele steen, maar is veel duurzamer.
Grondstof (Reststromen)
Kleirasp
Geperste stenen
Van fabrikant naar afvalverwerker
De overstap naar circulair bouwen vroeg om een compleet nieuwe werkwijze. "We werken met reststromen en hebben daarom een afvalverwerkingsvergunning. Dus we zijn tegelijk een afvalverwerker geworden," vertelt Wetzel.
Die verandering bracht veel met zich mee, want je moet ook aan andere regelgeving voldoen. "Dat is complex, maar het zorgt ook voor bewustwording bij de mensen in de fabriek. Natuurlijk een hele andere werkwijze." Het laat zien dat duurzaamheid niet alleen om techniek draait, maar ook om organisatiecultuur en mentaliteit.
Samenwerking als basis voor innovatie
De twee partners in DC Bricks vullen elkaar aan met hun eigen kracht. Rodruza zorgt voor de productielocatie en vakmanschap in baksteen. Randwijk Zilverschoon brengt kennis in van grondstoffen en mineralen en biedt een innovatielocatie voor verdere ontwikkeling.
"De wens was altijd opschalen om meer impact te maken," zegt Wetzel. "En dat heeft uiteindelijk geleid tot deze joint venture."
Volgens hem is juist die constructie de sleutel tot succes: samen innoveren, risico’s delen en sneller opschalen. Voor andere ondernemers is dit een voorbeeld dat samenwerking met onverwachte partners nieuwe deuren kan openen.
“Je ziet heel erg duidelijk dat de kennis in de bouwkolom verschuift. Juist die kennis en met elkaar in de keten de lijn kort te houden, elkaar opvoeden en aan de voorkant anders denken over die bouwplaats, dat is heel waardevol.” – Roel Wetzel
Sectorbrede samenwerking
Ook breder in de sector wordt samengewerkt. Binnen Brick Valley (Gelders Eiland) bundelen fabrikanten uit de keramische industrie hun krachten met als doel de CO₂-uitstoot in 2030 te halveren .
Een belangrijke partij daarbij is Stichting Cluster 6. Deze stichting helpt met steun van de overheid bedrijven in de regio bij hun verduurzamingsplannen. Cluster 6 richt zich op versnelling, haalt knelpunten weg, deelt kennis en adviseert over beleid. Dat gebeurt op bedrijfsniveau (bijvoorbeeld via een casusaanpak) en in regionale samenwerkingen. Zo brengt Cluster 6 bedrijven, sectoren, overheid en kennisinstellingen samen om bestaand beleid te vertalen naar praktische oplossingen.
Wetzel ziet de meerwaarde daarvan: "Je ziet heel erg duidelijk dat de kennis in de bouwkolom verschuift. Juist die kennis en met elkaar in de keten de lijn kort te houden, elkaar opvoeden en aan de voorkant anders denken over die bouwplaats, dat is heel waardevol."
Uitdagingen in de praktijk
Een nieuw product ontwikkelen in een traditionele industrie is nooit eenvoudig. "We zijn vanuit bouwindustrie gewend om volgens een bepaalde methodiek en machinerie een bouwproduct te maken. Maar de uitdaging die we zien is onder andere minder klei gebruiken in een proces dat is ontworpen op klei en veel vocht. Reageert je basisrecept anders? Dan komt er bijvoorbeeld een andere maatvoering uit dan een traditionele waalformaat." Een waalformaat is een veelgebruikte baksteen in gevelmetselwerk en bestrating.
Ook de markt vraagt gewenning. "Op dit moment is de WasteBasedBrick® duurder, is vaak de eerste opmerking van de ontwikkelaar, aannemer of architect. Maar ik merk wel dat als we de complexiteit aangeven van het maken van deze steen, er ook nog wel een stukje acceptatie te winnen is."
Van esthetiek naar data
Volgens Wetzel verandert ook de manier waarop keuzes in de bouw worden gemaakt. "De vraag in de bouw is niet alleen esthetisch. Tegenwoordig is de milieu-impact van het product ook heel relevant. En misschien nog wel belangrijker aan het worden. In dat opzicht proberen we de hele puzzel compleet te hebben: dat niet alleen het verhaal krachtig is, maar ook ondersteund wordt door data."
Met harde cijfers over CO₂-reductie, energieverbruik en hergebruik wordt de circulaire baksteen aantrekkelijk voor architecten en ontwikkelaars die circulair willen bouwen.
"Durf vooral out of the box te denken." – Roel Wetzel
Boodschap aan andere ondernemers
Welke lessen kunnen andere bedrijven hieruit halen? Wetzel is duidelijk: "Durf vooral out of the box te denken."
Hij vervolgt: "Denk vooral na over de dromen en de mogelijke kansen die we daarin hebben om toe te passen in andere industrieën of processen."
Zijn collega voegt toe: "Behalve durven is het vooral: vertel het verhaal. Wees transparant en vertel het aan de instanties die in een hele andere wereld leven dan waar wij direct mee te maken hebben. De enige manier om dat te doen is gewoon het verhaal te vertellen."
5 Tips voor ondernemers
- Durf lef te tonen: breek met tradities en zoek de grenzen op.
- Werk samen: ketensamenwerking versnelt verduurzaming via innovatie .
- Gebruik reststromen slim: zie afval als kans, niet als probleem.
- Onderbouw met data: cijfers maken je verhaal geloofwaardig.
- Vertel je verhaal : transparantie wekt vertrouwen bij klanten en overheid.
De WasteBasedBrick® laat zien dat zelfs in een eeuwenoude sector ruimte is voor vernieuwing. Door afvalstromen te benutten, energie te besparen en samen te werken, maken Rodruza & Zilverschoon Randwijk via DC Bricks hun belofte waar: een circulaire baksteen die klaar is voor de toekomst. Of zoals Wetzel het zelf verwoordt: "Bottom line, wij staan achter de baksteen."
Feiten en cijfers WasteBasedBrick®
- 40% minder energieverbruik door lagere baktemperatuur
- Tot 60% reststromen verwerkt in één steen
- CO₂-reductie significant lager dan bij traditionele stenen
- Reststromen: keramisch sloopafval, glas, puim, restmateriaal uit cosmetica
- Doelstelling Brick Valley: halvering CO₂-uitstoot in 2030
Ook interessant
Wat vind jij van onze verhalen?
Help ons onze verhalen te verbeteren door onze vragenlijst in te vullen. Dit kost slechts 5-10 minuten.
Vul onze vragenlijst in