Het GETEC-industriepark in Emmen is een mooi voorbeeld van waardevolle industriële ketens buiten de vijf grote industrieclusters. Bedrijven als DSM specialty polymers en Teijin Aramid produceren er diverse hoogwaardige kunststoffen en kunstvezels. De bedrijven investeren niet alleen in verduurzaming van hun producten, maar ook van hun productieprocessen. Daar horen ook duurzame en hernieuwbare energie en grondstoffen bij.
GETEC nam in 2016 de energie- en watervoorziening van het park over en investeerde al snel in de opwaardering van de kapitaalmiddelen. Daarmee kwam ook de wens om waterstof toe te voegen aan de energiemix van het industriepark.
Leidingen ingegraven
Manager bedrijfsvoering Peter Nillesen licht toe hoe de transitie tot nog toe verloopt. “De aardbevingen in Groningen waren de eerste aanleiding om stappen te zetten naar nieuwe energiebronnen”, zegt Nillesen. “De productie in het veld moest drastisch worden teruggedraaid. De toenmalige minister van Economische Zaken verzocht grootverbruikers die nog Groningen-gas gebruikten over te stappen op hoogcalorisch gas. Om dat mogelijk te maken, moesten we nieuwe leidingen aanleggen. Omdat graafwerkzaamheden vaak de lastigste stap zijn in dit soort transities, besloten we gelijk maar ook een leiding in te graven voor waterstof. GETEC Park Emmen zit maar een paar meter van de geplande waterstofhoofdinfrastructuur. Dus als deze daadwerkelijk in gebruik wordt genomen, kunnen wij eenvoudig aansluiten.”
Electrolyser
Toch wacht Nillesen de landelijke ontwikkelingen niet af. “Gasunie wil het terrein en de infrastructuur van zijn inmiddels uit gebruik genomen gaszuiveringsinstallatie (GZI, red.) inzetten als proeflocatie voor waterstof. GETEC is een van de partners van het GZI Next project, maar inmiddels overwegen we ook om zelf te investeren in een electrolyser. Wij kunnen namelijk veel meer synergievoordelen halen uit zo’n installatie. Want naast waterstof, produceert een electrolyser ook zuurstof en warmte. Die zuurstof kunnen wij goed gebruiken in onze aerobe waterzuiveringsinstallatie. Nu draaien er nog luchtcompressoren om de bacteriën in de installatie van de nodige zuurstof te voorzien. Als we die compressoren kunnen uitzetten, scheelt dat veel energie. De warmte is juist weer bevorderlijk voor de bacteriën in het anaerobe deel van de waterzuivering.”
Branders
Nu zal het aanbod van waterstof niet direct zo groot zijn dat GETEC in 1 keer kan overstappen. Maar ook daar heeft Nillesen aan gedacht. “Omdat we op hoogcalorisch gas moesten overstappen, hadden we andere branders nodig voor onze gasturbines. De branders die nu zijn geplaatst kunnen al met 18% worden bijgemengd met waterstof. Samen met de TU Delft en Shell ontwikkelden we branders die zowel 100% H-gas en of 100% waterstof aankunnen. Het idee is dat we steeds meer waterstof bijmengen in de mix om op den duur te eindigen bij 100% waterstof.”
Een deel van de elektriciteit voor de electrolyser kan worden geleverd door de 22.000 zonnepanelen die op de daken van de industrie in het park zijn gelegd. Maar het zal niet genoeg zijn om het park en de electrolyser van stroom te voorzien. “We koppelen de elektrolyser uiteraard ook aan het net zodat we ook pieken in de stroomproductie kunnen afvlakken. Onze electrolyser ondersteunt daarmee de netbeheerder in de balancering van het stroomnet.”
Stoompelletketel
Helaas is het aanbod van groene stroom en waterstof nog niet voldoende om echt CO2-neutraal te produceren. Nillesen: “Als we onze emissiereductie doelstellingen voor 2030 willen halen, moeten we meer doen aan de warmtekant. Vandaar dat we ook investeren in een 14,9 MW stoompelletketel. Die ketel gebruikt biokool als groene brandstof, wat een mooie transitiebrandstof is om de tijd te kunnen overbruggen naar volledige groene stroom en koolstofemissievrije waterstof.”
GETEC wil de lessen die het bedrijf leert op het industrieterrein in Emmen graag gebruiken om ook andere bedrijven of bedrijfsterreinen te verduurzamen. “Bedrijven missen vaak de kennis of het geld om hun energie/stoom/stroom- en watervoorziening te verduurzamen”, zegt Rene Hartman. “GETEC kan als energy service company (Esco, red.) de bestaande installaties overnemen of nieuwe installaties ontwerpen, bouwen, financieren, onderhouden en opereren. Daardoor kunnen bedrijven zich weer richten op hun productie terwijl wij onze expertise inzetten om de duurzame doelstellingen te halen.”