Het Nationaal Programma Verduurzaming Industrie (NPVI) is een initiatief van de Nederlandse overheid, bedrijfsleven en netbeheerders dat tegen 2050 streeft naar een duurzame, klimaatneutrale en circulaire basisindustrie die niet alleen bijdraagt aan een leefbaar Nederland, maar ook de economische kracht, innovatie en werkgelegenheid van ons land versterkt. Het doel is om de Nederlandse industrie te transformeren tot een essentiële drijvende kracht achter de nationale energietransitie.

Doel en aanpak

Het doel is helder: de industrie is een substantiële bron van CO2-uitstoot, en het is van cruciaal belang om deze sector te verduurzamen om zowel nationale als internationale klimaatdoelen te behalen en een duurzame toekomst te waarborgen. De strategie om dit te bereiken is gebaseerd op nauwe samenwerking tussen industrie, overheid en relevante belanghebbenden. Het NPVI is in eerste instantie gericht op de doelstellingen in 2030.

De aanpak richt zich op de concrete uitvoering van investeringsprojecten van bedrijven en netbeheerders en het creëren van gunstige randvoorwaarden. Dit omvat het aantrekken van investeringen en het oplossen van infrastructuurproblemen. Het NPVI richt zich op het oplossen van uitdagingen, zoals:

• het sturen van verduurzaming
• het afstemmen van vraag en aanbod van groene energie en groene grondstoffen
• het versnellen van investeringsbesluiten in het bedrijfsleven

Initiatieven

Concrete initiatieven binnen het NPVI omvatten onder andere:

• financiële steunmaatregelen
• een op de industriële clusters toegespitste aanpak, inclusief cluster 6
• maatwerkbenaderingen voor emissiereductie

Uitvoeringsprogramma

Het NPVI is een uitvoeringsprogramma dat nauw samenwerkt met diverse belanghebbenden, waaronder overheden, bedrijfsleven en netbeheerders, om de verduurzaming van de industrie te versnellen. Bovendien werkt het NPVI nauw samen met andere relevante programma's om synergie te creëren en een gezamenlijke agenda voor industriële verduurzaming te bevorderen. Het programma streeft naar effectieve samenwerking en coördinatie tussen diverse belanghebbenden en programma's om deze doelen te bereiken.

Doelstellingen

De komende jaren zijn cruciaal voor de verduurzaming van de industrie in Nederland. Het NPVI heeft de volgende doelstellingen:

• 2023-2025: Bindende afspraken tussen overheid en industrie behalen over marktregulering, beschikbare infrastructuur, energie en opslag en grondstoffen, zodat belangrijke investeringsbeslissingen om de doelstellingen voor verduurzaming in 2030 te halen genomen kunnen worden.
• 2026-2030: De industrie streeft naar een reductie van 66% in CO2-uitstoot tegen 2030. Belangrijke infrastructuurprojecten worden gestart, en er is een focus op circulariteit en het vormgeven van de industrie van de toekomst.
• 2030-2050: Het doel is om in 2050 100% circulair en klimaatneutraal te zijn.

Het programma richt zich nu vooral op besluitvorming en resultaten in de komende 10 jaar en omvat een brede scope, waaronder energie, grondstoffen en circulariteit. Hiervoor wordt onder meer gebruikgemaakt van de langetermijnvisie van het Nationaal Plan Energiesysteem (NPE).

Routekaart

De Routekaart Verduurzaming Industrie 1.0 biedt inzicht in mijlpalen, beslissingen en tijdslijnen voor het verduurzamen van de Nederlandse industrie tot 2030. Het dient als leidraad voor beleids- en investeringsbeslissingen in zowel de publieke als private sector. Het programma houdt rekening met internationale context en regelgeving, wat verder wordt uitgewerkt in de Routekaart 2.0 die in 2024 wordt opgeleverd.

Programmalijnen, mijlpalen en besluiten

Gedurende deze perioden worden belangrijke mijlpalen en besluiten genomen binnen verschillende programmalijnen van het NPVI:

• clusters
• vraag & toepassing
• productie & import
• infrastructuur & opslag
• markt
• randvoorwaarden

Mijlpalen omvatten onder andere:

• de ontwikkeling van flexibele vraag en aanbod in de industrie
• marktonderzoek naar product/marktcombinaties in de circulaire economie
• toekomstvisies voor het energiesysteem
• ondersteuning van grootschalige import
• uitbreiding van elektriciteitsnetten
• aanlanding van windparken op zee
• besluiten over duurzame brandstofproductie, hergebruik en recycling

Stuurgroep en clusterregisseurs

Het Nationaal Programma Verduurzaming Industrie (NPVI) is opgericht om knelpunten in de verduurzaming van de industrie aan te pakken. Binnen dit programma komen betrokken partijen in de stuurgroep bijeen om gezamenlijke oplossingen te vinden. De echte verduurzaming vindt plaats binnen bedrijven en industrieclusters.

Het Nationaal Programma Verduurzaming Industrie werkt nauw samen met deze clusters en heeft onlangs clusterregisseurs aangesteld. Deze regisseurs fungeren als bruggenbouwers en sturen op de voortgang van projecten en het oplossen van knelpunten binnen hun cluster. Bijvoorbeeld tussen bedrijven, overheden en netbeheerders rondom investeringen in de energie-infrastructuur. De clusterregisseurs zijn ook lid van de stuurgroep NPVI.

De stuurgroep en clusterregisseurs zijn onderdeel uit van de organisatie NPVI. Lees meer over de organisatiestructuur van het NPVI.